next up previous
Next: Andere verschijnselen en theorieën Up: Onderzoek, hoe gaat dat Previous: Het gebruik maken van

Theoretische begrippen

Freud zei op een gegeven moment: De verdringing gebeurt niet door de persoon, door de mens zelf, maar door "iets" in hem/haar. Wat bedoelde hij eigenlijk? Hij zegt dan ongeveer het volgende: de instantie, die de waargenomen inhouden verdringt en verdrongen houdt noem ik: het Ego; de verdringing is een mechanisme dat in werking gezet en in werking gehouden wordt door het Ego. Wat doet hij in feite? Hij gaat een nieuw begrip introduceren: het begrip "het Ego", "dasz Ich". Hier heb je weer iets, dat je heel dikwijls, ja, bijna altijd, ziet bij wetenschappelijk onderzoek: wanneer men een verklaring probeert op te bouwen dan blijkt al heel gauw dat men daarmee ook nieuwe begrippen moet introduceren om de verklaring te kunnen verwoorden en daarmee begrijpelijk te maken. Dat is de reden waarom in de formulering van theorieën dikwijls nieuwe begrippen geintroduceerd worden. Zo heeft bijvoorbeeld het begrip "massa" door de theorie van Newton over de beweging van de planeten een bepaalde betekenis gekregen die het voor die tijd niet had. Maar Newton had op een gegeven moment dat begrip nodig. Hij ging hem niet zozeer om het woord "massa", maar hij wilde een bepaalde eigenschap van lichamen, bv. planeten, aangeven. Voor deze eigenschap zocht hij een woord. En daarvoor koos hij een bestaand woord, waarvan de toenmalige betekenis enige verwantschap had met de door hem bedoelde eigenschap. Zo werd het begrip "massa" geintroduceerd in de natuurkunde. En als U wilt weten wat massa is, dan kun je dat niet anders begrijpen dan door de theorie van Newton te bestuderen. Dat geldt bij Freud ook zo. In populair wetenschappelijke boeken op het gebied van de psycho-analyse staat soms: Freud ontdekte "dasz Ich", zoals hij later "dasz Es" en "dasz Ueber-Ich" ontdekt heeft. Begrippen gaan pas spreken wanneer je snapt waarom de onderzoeker die begrippen nodig gehad heeft, vanuit welke denkwijze. Ook was het niet zo dat Freud deze begrippen "ontdekte", nee, hij "verzon" deze begrippen, hij had ze nodig om zijn ideeën onder woorden te kunnen brengen.
next up previous
Next: Andere verschijnselen en theorieën Up: Onderzoek, hoe gaat dat Previous: Het gebruik maken van
Ven 2003-10-29